Τετάρτη 1 Απριλίου 2015

Το αριστερό μου χέρι...

Γράφει : η Παναγιώτου Κατερίνα, εργοθεραπευτρια  του Ψυχοπαιδαγωγικού Κέντρου «ΠΝΟΗ» Περιστερίου  του Κοινωνικού φορέα Κ.Σ.Δ.Ε.Ο «ΕΔΡΑ»

Αφορά το 10% του συνολικού πληθυσμού και λίγα χρόνια πριν ανακαλύφθηκε το «υπαίτιο» γονίδιο με την ονομασία LRRTM1. Αυτά και μόνο μπορεί να δείχνουν την εικόνα ενός «διαφορετικού» παιδιού. Όμως  η αριστεροχειρία δεν είναι ελάττωμα και η πίεση στο παιδί να χρησιμοποιεί το δεξί του χέρι, μόνο προβλήματα μπορεί να προκαλέσει.  Πιθανώς να υπάρξουν δυσκολίες όταν το παιδί μπει στο στάδιο της προγραφής και αργότερα της γραφής. Ωστόσο υπάρχουν προσαρμογές και τεχνικές που θα βοηθήσουν το παιδί να μάθει να γράφει σε έναν κόσμο που δημιουργήθηκε για δεξιόχειρες.


Κάποιες από τις δυσκολίες που μπορεί να φανούν είναι :

-Δυσκολίες στον προσανατολισμό : Κάποιοι αριστερόχειρες χρειάζονται περισσότερη εξάσκηση για να μάθουν ότι η φορά γραφής και ανάγνωσης είναι από τα αριστερά προς τα δεξιά και να την αυτοματοποιήσουν.  Μπορεί να χρειαστεί ένα είδος οπτικής υπενθύμισης, π.χ. μια κόκκινη λωρίδα χαρτιού στην αριστερή μεριά της σελίδας.  Επίσης οι αριστερόχειρες βρίσκουν την δεξιόστροφη και ανοδική φορά πιο εύκολη απ’ ότι την αριστερόστροφη και καθοδική που απαιτούν τα γράμματα. Αυτό μπορεί να μην φαίνεται ως δυσκολία στη γραφή μεμονωμένων γραμμάτων, αλλά επηρεάζει την ροή και την ταχύτητα γραφής λέξεων και προτάσεων


-Δυσκολίες στις χωρικές σχέσεις : Έρευνες έχουν δείξει ότι οι αριστερόχειρες υπερέχουν ως προς την αντίληψη των χωρικών σχέσεων έναντι των δεξιόχειρων. Ωστόσο συχνά παρατηρούνται δυσκολίες σε αυτό το κομμάτι. Αρχικά θα πρέπει πρώτα να σιγουρευτούμε ότι δεν υπάρχει παθολογικό αίτιο, απευθυνόμενοι σε έναν οπτομέτρη. Οι δυσκολίες στην τήρηση αποστάσεων μπορεί να οφείλονται στο ότι το παιδί δεν βλέπει τι γράφει. Οι ανομοιόμορφες αποστάσεις μπορεί επίσης να οφείλονται σε αδυναμία προσοχής, στη δυνατή πίεση του μολυβιού ή στο ότι το παιδί δεν έχει αισθητοποιήσει ότι οι σωστές αποστάσεις κάνουν το γραπτό ευανάγνωστο.


-Εικόνα χεριού που μοιάζει με γάντζο. Συχνό φαινόμενο που μπορεί να οφείλεται στη λάθος στάση σώματος και στη μη σωστή τοποθέτηση του χεριού σε σχέση με το χαρτί. Μπορεί να είναι βολικό για το παιδί γιατί βλέπει καλύτερα τι γράφει, αλλά καταπονεί τον καρπό του.

Τεχνικές και προσαρμογές κατά τις δραστηριότητες γραφής :
                   

 
-Σωστή στάση σώματος, κορμός σε ευθειασμό, η πλάτη να ακουμπάει στην καρέκλα. Οι πήχες να ακουμπούν στο τραπέζι, με τους αγκώνες να βρίσκονται σε γωνία περίπου 90ο Τα ισχία, τα γόνατα και οι ποδοκνημικές αρθρώσεις να βρίσκονται σε κάμψη 90ο. Αν τα πόδια δεν ακουμπούν στο πάτωμα, τοποθετούμε κάποιο αντικείμενο (π.χ βιβλίο) ώστε να ακουμπάνε.

-Η θέση στην καρέκλα πιο ψηλά, ίσως με τη χρήση μαξιλαριού, ώστε να υπάρχει καλύτερη οπτική επαφή με αυτά που γράφει.

-Στο σχολικό πλαίσιο, ο μαθητής θα πρέπει να κάθεται στην αριστερή μεριά του θρανίου, ώστε να μην ενοχλεί και ενοχλείται από τον δεξιόχειρα συμμαθητή του.

-Το χαρτί θα πρέπει να είναι τοποθετημένο στην αριστερή μεριά του παιδιού. Όχι παράλληλο με το σώμα, αλλά παράλληλο με το χέρι. Δηλαδή η πάνω αριστερή γωνία να είναι λίγο πιο ψηλά από την δεξιά. Αυτό επιτρέπει στο παιδί να τοποθετεί το χέρι του κάτω από τη γραμμή γραφής. 

-Ιδανικό εργαλείο γραφής είναι ένα μολύβι με μαλακή μύτη ή στυλό με ομαλή ροή, που δεν μουτζουρώνει.

-Η σύλληψη του μολυβιού να γίνεται περίπου 2,5 – 3,5 εκ. από τη μύτη του μολυβιού, ώστε να επιτρέπει στο παιδί να βλέπει τι γράφει.

-Ο καρπός θα πρέπει να είναι σε ευθεία και όχι λυγισμένος, κάτω από τις γραμμή γραφής. 

-Το φωτιστικό γραφείου να βρίσκεται από τη δεξιά πλευρά, ώστε να μην γράφει στη σκιά του χεριού του.

-Δείχνουμε την ορθή φορά γραφής των γραμμάτων ( από πάνω προς τα κάτω και από τα αριστερά προς τα δεξιά). Ιδανικά, θα πρέπει να δείχνουμε τον σχηματισμό των γραμμάτων χρησιμοποιώντας το αριστερό μας χέρι. Το αποτέλεσμα μπορεί να μην είναι καλό ποιοτικά, αλλά το σημαντικό είναι το παιδί να μιμηθεί σωστά τις κινήσεις. Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να είμαστε πιεστικοί στην τήρηση της φοράς.
Πηγές : Lauren Milsom (2014). Your Left-Handed Child: Making things easy for left-handers in a right-handed world. Paperback
Rosemary Sassoon (2003). Handwriting - The Way to Teach It. Independent Consultant
Dorothy Latham (2002). How Children Learn to Write: Supporting and Developing Children's Writing in School.  Paul Chapman Publishing