Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2015

Γράφει ο Αντώνης Ζαρκανέλας - ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ - ΨΕΜΑΤΑ, ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ. (Μέρος 2ο)

ΑΝΑΤΊΝΑΞΗ ΤΗΣ ΓΈΦΥΡΑΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΆΜΟΥ: ΨΈΜΑΤΑ, ΜΎΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΉΘΕΙΕΣ. (2)
                                                                           Αντώνη Ι. Ζαρκανέλα
π. Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης
της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης
.

            Το ίδιο έγινε και με το τρίτο αεροπλάνο που θα πήγαινε στον Ζέρβα αφού έφθασε στο σημείο προορισμού χωρίς όμως να εντοπιστούν οι φωτιές που θα ανάβονταν από το έδαφος. Το αεροπλάνο έκανε κύκλους από τη δυτική μέχρι την ανατολική ακτή αλλά …τίποτα, έτσι επέστρεψε και αυτό το αεροσκάφος πίσω στο Κάιρο. Τι είχε συμβεί; Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Μαρίνου, η αποστολή προς τον Ζέρβα απέτυχε λόγω λάθους στο τοπωνύμιο κατά την αποκρυπτογράφηση του σήματος του «Προμηθέα». Δηλαδή, αντί για την περιοχή «Σακαρέτσι», στο σήμα διαβάστηκε «Πέρα Κάψη» (ΜΑΡΙΝΟΣ, 1994, σελ. 40), που είναι χωριό της Φθιώτιδας. Οι νέες εντολές ήταν ότι οι ίδιες αποστολές θα αναχωρούσαν άμεσα ώστε να προλάβαιναν το φεγγάρι και θα έπεφταν οπωσδήποτε, είτε δηλαδή υπήρχαν είτε όχι τα συγκεκριμένα σήματα υποδοχής (φωτιές σε σχήμα σταυρού). Ωστόσο, λόγω κάποιας βλάβης, η αναχώρηση αναβλήθηκε για τις 30 Σεπτεμβρίου 1942 που ήταν η τελευταία ημέρα εμφάνισης του φεγγαριού. Στην τελευταία σύσκεψη ανακοινώθηκαν στα μέλη ορισμένες αλλαγές η σημαντικότερη των οποίων ήταν η πτώση πρώτα του Κουκ ο οποίος θα άναβε αμέσως φωτιές ώστε να πέσουν και όλοι οι άλλοι στην ίδια περιοχή. Ο Κουκ, μαζί με τον οποίο πήγε ο Μαρίνος αντί του Νατ Μπάρκερ, δεν είδε φώτα, δεν έδωσε εντολή να πέσουν, γι αυτό και έτσι επέστρεψαν στο Κάιρο άπρακτοι, αφού όμως έριξαν όλα τα εφόδια πλην του ασυρμάτου.
            Από τα άλλα δύο αεροπλάνα, του Μάγιερς και του Γούντχαουζ, έπεσαν όλοι κανονικά, ωστόσο έπεσαν σε διαφορετικά σημεία, με αποτέλεσμα να περιπλανηθούν για δυο ημέρες και τελικά να βρεθούν όλοι μαζί, οπότε άρχισαν να ψάχνουν για τα εφόδια που είχαν επίσης ριχτεί. Τελικά, συγκέντρωσαν τα περισσότερα από τα εφόδια, κυρίως δε τον ασύρματο και τις μπαταρίες του, το αλεξίπτωτο του οποίου είχε σκαλώσει σε ένα έλατο. Η ομάδα του Μάγιερς έπεσε σε κατσάβραχα με γκρεμό, κάπου 15 χιλιόμετρα μακριά από τις φωτιές που άναψε ο Μήταλας της μικρής τότε ομάδας Ψαρρού, ο οποίος, όμως, περίμενε ρίψη εφοδίων για την ομάδα Ψαρρού. Η Ομάδα του Κρις έπεσε ακριβώς στις φωτιές, στη θέση Χοροστάσι, και τον πρώτο που συνάντησε ο Κρις ήταν ο Μήταλας από τη μικρή τότε δύναμη του Ψαρρού, ο οποίος και βοήθησε στην περισυλλογή των δεμάτων.
            Αφού τα μέλη της Ομάδας Μάγιερς συναντήθηκαν σώοι και αβλαβείς, βρήκαν κάποιους τσομπάνηδες που τους φιλοξένησαν στο μαντρί τους και ένας χωρικός τους έφερε σε επαφή με κάποιον νεαρό Έλληνα αξιωματικό, ονόματι Κατσίμπα, ο οποίος ήταν της ομάδας Ψαρρού, όπως αναφέρει ο ΜΑΡΙΝΟΣ (1994), από το χωριό Καρούτες, ο οποίος αφού τους οδήγησε σε ένα βολικό και ασφαλές μέρος, τους είπε ότι θα τους έφερνε σε επαφή με έναν αρχηγό ανταρτών ονόματι Καραλίβανο, για τον οποίο είχε ακούσει ο Μάγιερς από το Κάιρο. Έγινε η συνάντηση με τον Καραλίβανο και τους τέσσερις όλους κι όλους φουστανελοφορεμένους άνδρες του και όχι καμιά εκατοσταριά που τους είχαν πει στο Κάιρο. Ο Καραλίβανος κατάφερε να μαζέψει με την πειθώ ή με απειλές να συγκεντρώσει κατοίκους της περιοχής οι οποία ερευνώντας την περιοχή να εντοπίσουν και να συγκεντρώσουν το μεγαλύτερο τμήμα των εφοδίων που έριξαν τα αεροπλάνα. Με τον Καραλίβανο και τον Κατσίμπα ξεκίνησαν να βρουν τον Σεφεριάδη και τις μεγάλες ομάδες ανταρτών που θα τους περίμεναν.
            Πηγαίνοντας προς τη βορειοδυτική Γκιώνα ένας τσομπάνος τους πληροφορεί ότι στην άλλη πλευρά του υψώματος, σε καμιά ώρα απόσταση, υπήρχε και μια άλλη ομάδα Εγγλέζων. Ήταν η ομάδα του Γουντχάουζ. Έγινε, λοιπόν, η συνάντηση με την ομάδα του Γουντχάουζ που ήταν σώα και αβλαβής και η οποία είχε συγκεντρώσει όλα τα εφόδια στο ύψωμα του Προφήτη Ηλεία. Εκεί συναντούν κι έναν οπλισμένο που μιλούσε σπασμένα αγγλικά και τους είπε ότι μια ημέρα πριν φθάσει η αποστολή των Άγγλων, Ιταλοί εισέβαλαν στο χωριό Κουκουβίστα, συνέλαβαν όλον τον άρρενα πληθυσμό και μαζί τους έναν δικηγόρο ονόματι Σεφεριάδη. Ο Έλληνας που έδωσε αυτή την πληροφορία στους Άγγλους λεγόταν Νικόλαος Βέης, προσφέρθηκε μάλιστα να τους βοηθήσει και από τότε έγινε, ο Μπάρμπα-Νίκος, όπως τον φώναζαν, ο μόνιμος οδηγός τους.
            Χρησιμοποιώντας αοριστολογίες ο Μάγιερς είπε στον Καραλίβανο ότι ήθελε να έλθει σε επαφή με αντάρτες της περιοχής για να κάνουν σαμποτάζ. Ήδη είχε φθάσει η 9η Οκτωβρίου 1942 και το βράδυ εκείνο έγινε ρίψη μόνον εφοδίων τα οποία και εντοπίστηκαν την άλλη μέρα και μεταφέρθηκαν με μουλάρια που τους έφερε από το διπλανό χωριό ο Καραλίβανος. Στο μεταξύ, λόγω της ασυνήθιστης εμφάνισης αεροπλάνων οι Ιταλοί δραστηριοποιήθηκαν στέλνοντας δυνάμεις στα γύρω χωριά. Ο Καραλίβανος πρότεινε στους Άγγλους να μετακινηθούν προς τον Παρνασσό, όμως εκείνοι ήθελαν να πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ο Μπάρμπα-Νίκος τους είπε κρυφά ότι ήξερε μια καλή σπηλιά κοντά στο χωριό Στρώμνη όπου θα ήταν μακριά από του Ιταλούς και ασφαλείς. Στο μεταξύ, ο Καραλίβανος έφυγε αφήνοντας δύο από τους άνδρες του. Επί τρεις ημέρες κουβαλούσαν με μουλάρια και με προσοχή τα υλικά-εφόδια στη σπηλιά της Στρώμνης. Εγκαταστάθηκαν στην σπηλιά η οποία ήταν μεγάλη, άνετη για όλους, απομονωμένη και κρυμμένη από ψηλά, αφού καλύπτονταν από πυκνά έλατα. Κάποια στιγμή τους συναντάει ένας αγγελιαφόρος του «Προμηθέα ΙΙ» ο όποιος στάλθηκε για να τους βρει. Ο Μάγιερς του ζήτησε να μεταφέρει στον «Προμηθέα ΙΙ» διάφορα νέα της αποστολής, ζητούσε όμως, κυρίως, να τους φέρουν σε επαφή με τον Ζέρβα ή με άλλους αντάρτες.
Αναγνώριση των τριών στόχων-γεφυρών. Επιλογή του στόχου. Γοργοπόταμος. Αναμονή απόκρισης από τους αντάρτες.           
            Τις επόμενες ημέρες η ομάδα ασχολήθηκε με την αναγνώριση της γύρω περιοχής και κυρίως της σιδηροδρομικής γραμμής που κατά βάση τους ενδιέφερε. Ο Μπάρμπα-Νίκος με έναν έμπιστό του οδηγό από την Στρώμνη, τον Γιάννη Πιστόλη, οδήγησαν τον Μάγιερς και τον Ντένις Χάμσον στη Γέφυρα της Παπαδιάς. Έκαναν αναγνώριση της δύσβατης γύρω περιοχής, μελέτησαν τις σκοπιές της. Μετά ξεκίνησαν για την αναγνώριση της γέφυρας του Ασωπού. Εδώ η περιοχή ήταν πολύ πιο δύσβατη, με ένα φαράγγι, με σχεδόν κατακόρυφες πλαγιές, που σίγουρα δεν ήταν εύκολα προσιτό για μεγάλη στρατιωτική δύναμη. Συνέχισαν προς τη Γέφυρα του Γοργοποτάμου και μετά από πορεία νύκτα-μέρα και πολλών ωρών έφθασαν ακριβώς από πάνω της. Κρυβόμενοι κατόπτευσαν τη γύρω περιοχή, τις κινήσεις των Ιταλών σκοπών, την κατασκευή της γέφυρας κλπ. Η αναγνώριση αυτή κράτησε από τις 26 έως τις 29 Οκτωβρίου. Ο Μάγιερς ενημέρωσε τον Γουντχάουζ για τα αποτελέσματα της αναγνώρισης και συμφώνησαν ότι η γέφυρα του Γοργοποτάμου προσφέρονταν περισσότερο. Για τον λόγο αυτό χρειάζονταν περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για την ιταλική φρουρά του Γοργοποτάμου η οποία την υπεράσπιζε, όχι οι γερμανοί. Ο Γιάννης Πιστόλης τους πρότεινε τον εξάδελφό του Κώστα, που ήταν δάσκαλος.  Ο Μάγιερς του εμπιστεύθηκε τα της αποστολής και το είδος των πληροφοριών που χρειάζονταν. Ο Κώστας έφυγε και επιστρέφοντας σε μια εβδομάδα έφερε πολύτιμες πληροφορίες με σημαντικές λεπτομέρειες για τις θέσεις των ιταλών, το πυκνό συρματόπλεγμα που περιέβαλε την γέφυρα και τις εγκαταστάσεις τους κλπ. Στο μεταξύ, έφθασε ο αγγελιαφόρος από τον «Προμηθέα» ενημερώνοντας τον Μαγιερς ότι ο Ζέρβας βρίσκεται στην περιοχή του Βάλτου, βορειοανατολικά της Άρτας και σε απόσταση τεσσάρων με έξη ημερών απόσταση. Ο Μάγιερς στέλνει στις 2 Νοεμβρίου τον Κρις Γουντχάουζ με τον Μπαρμπα-Νίκο να πάνε να βρουν τον Ζέρβα, να του ζητήσουν να συμμετάσχει στο εγχείρημα με κάποια μεγάλη δύναμη και στη συνέχεια να επιστρέψουν μαζί του μέχρι τα μεσάνυκτα της 17ης Νοεμβρίου. Ο Μπάρμπα-Νίκος επέστρεψε μετά από κάνα δυο ημέρες, διότι δεν άντεξε, ενώ ο Κρις συνέχισε μόνος. 
            Είχε ήδη μπει ο Νοέμβριος και είχε περάσει ένας μήνας χωρίς να συναντήσουν ούτε έναν αντάρτη.. Απλοί Έλληνες πατριώτες, απλοί χωρικοί βοηθούσαν με κάθε τρόπο τους Βρετανούς σαμποτέρ. Οι κάτοικοι του χωριού Στρώμνη δεν τους άφησαν από τίποτα. Μέχρι και τα ρούχα τους έπλενε μια γριούλα που πήγαινε στη σπηλιά για τον σκοπό αυτό. Επίσης, ο Μπάρμπα-Νίκος έδωσε στην δεκάχρονη κόρη του τα ρούχα των Άγγλων σαμποτέρ για να τους τα μπαλώσει.
                                                                                                (Συνεχίζεται)