Φθινόπωρο, εποχή συγκομιδής για το ευλογημένο δέντρο της ελιάς, η οποία δίνει στον άνθρωπο το πολύτιμο ελαιόλαδο, που αποτελεί μια από τις βασικότερες τροφές του και θεμελιώδες στοιχείο της μεσογειακής διατροφής. Αυτή την χρονική περίοδο του έτους, την ομορφιά του τοπίου της Πιερίας έρχεται να συμπληρώσει η συλλογή του ελαιόκαρπου. Οι ελαιώνες της γεμίζουν από παρέες για να συλλέξουν τον ευλογημένο καρπό. Μετά τη συλλογή τού καπνού, των σταφυλιών και των ακτινιδίων, το πανηγύρι στη Πιερική Γη συνεχίζεται στους ελαιώνες της με τη συλλογή του ελαιοκάρπου για την παραγωγή του εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδου της Πιερίας.
Πριν μερικά χρόνια οι παραγωγή του ελαιολάδου γινότανε σε συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας, όμως η καλλιέργεια της ελιάς επεκτάθηκε, κι έτσι σήμερα στον ελαιοπαραγωγικό χάρτη της Ελλάδος μπήκαν καινούργιες περιοχές που παράγουν ελαιόλαδο και μάλιστα εξαιρετικής ποιότητας. Σ’ αυτή την περίπτωση ανήκει και η Πιερία, όπου τα τελευταία χρόνια, οι ελαιώνες της πλήθυναν αλματωδώς, ώσπου τελικά η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί την πρώτη δενδρώδη καλλιέργεια στην Πιερία έχοντας δημιουργήσει θύλακες από ελαιώνες σε διάφορες περιοχές της. Πολλά απ' τα κτήματα μετατράπηκαν σε περιποιημένους ελαιώνες. Διάφορες ποικιλίες ελιάς όλων των χρωμάτων και προελεύσεων, ντόπιες, Σκοτινιώτικες, Καλαματιανές, Μεγαρίτικες, Χαλκιδικής και άλλες, έχουν φυτευτεί στα κτήματα που κάποτε παρήγαγαν καπνά, σιτάρι, κριθάρι. Το αποτέλεσμα, ένα εξαιρετικό χαρμάνι, ένα μοναδικό ελαιόλαδο που μόνο η γη της Πιερίας με τη σοφία της ίδιας της Φύσης μπορεί να παράγει χάρη σ’ αυτό το πάντρεμα του μόχθου με το μεράκι του Πιεριέα ελαιοπαραγωγού, με το μοναδικό μικροκλίμα που δημιουργούν τα Πιέρια Όρη, ο Μυθικός Όλυμπος και ο Θερμαϊκός κόλπος.
Στην Πιερία το μάζεμα του ελαιοκάρπου αρχίζει νωρίς, στα τέλη του Οκτωβρίου - αρχές του Νοεμβρίου μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, με σωστές πρακτικές. Για τον λόγο αυτό πετυχαίνουμε να παράγουμε ελαιόλαδο το οποίο έχει μία φρουτώδη, πικάντικη και πικρούτσικη γεύση, αλλά υψηλής διαιτητικής αξίας, επειδή ακριβώς γνωρίζουμε πως το κάψιμο και η πικράδα στον λαιμό υποδηλώνουν την ύπαρξη των ευεργετικών για την υγεία πολυφαινολών που περιέχονται στο ποιοτικό ελαιόλαδο.
Οι ελαιώνες της Πιερίας, σχεδόν στο σύνολο τους, ανήκουν στις εντατικές παραδοσιακές φυτείες χαμηλών εισροών με 180 - 280 δέντρα / εκτάριο. Η συλλογή γίνεται παραδοσιακά, με ραβδισμό και με το χέρι με τη χρήση πλαστικών κτενιών. Προηγείται το στρώσιμο των δικτυών (λιόπανων) στη ρίζα των ελιών, για να συγκεντρώνεται ο καρπός μετά την πτώση από το δένδρο. Καθάρισμα της ελιάς από τα κλαδιά και τα φύλλα καθώς όλα καταλήγουν στα πανιά συλλογής, όπου καθαρίζεται και τοποθετείται σε πλαστικά τελάρα -όπως ακριβώς κάνουμε με τα σταφύλια και τα ακτινίδιά μας- για να πάει στο ελαιοτριβείο χωρίς καθυστέρηση, ώστε να πάρουμε το αγνό παρθένο ελαιόλαδο της Πιερίας.
Η συλλογή των καρπών γίνεται σε πρώιμο στάδιο, σε σχεδόν ανώριμες πράσινες ελιές χωρίς να περιμένουμε να μαυρίσουν ή να πέσουν κάτω. Προκειμένου ο καρπός να μαζευτεί από το δένδρο με μεγαλύτερη ευκολία, ταχύτητα και χωρίς τραυματισμούς οδήγησε στη χρήση μηχανικών μέσων συγκομιδής όπου δίνουν ανώτερης ποιότητας ελαιολάδου λαδιού. Η συλλογή των ελιών γίνεται σε κρύο περιβάλλον λόγω των καιρικών συνθηκών που επικρατών στην περιοχή. Από τη στιγμή της συλλογής μέχρι τη φάση της έκθλιψης των καρπών, ο χρόνος δεν είναι περισσότερος από 24 ώρες. Τέλος, κατά τη συγκομιδή κόβονται με πριόνι επιλεγμένα κλαδιά του δέντρου, τόσο για τη διευκόλυνση της όλης διαδικασίας, όσο και για να βοηθηθεί η σωστή ανάπτυξη του δέντρου.
Η συλλογή του ελαιοκάρπου είναι βέβαια διαδικασία κουραστική, αλλά το αποτέλεσμα αποζημιώνει τον Πιεριέα ελαιοπαραγωγό καθώς παράγεται πραγματικά ένας φυσικός χυμός, το ελαιόλαδο, του οποίου τα μοναδικά συστατικά του το καθιστούν σε προϊόν με υψηλότατη διατροφική αξία, του οποίου οι ευεργετικές ιδιότητες είναι επιστημονικά αποδεδειγμένες.
Δοκιμάστε το ελαιόλαδο της Πιερίας στο φαγητό, στη σαλάτα, στο σπίτι σας ή στην ταβέρνα, διότι πέρα από την ευχάριστη γεύση που θα προσδώσει, θα σας θυμίσει ακριβώς το όμορφο τοπίο του Πιερικού ελαιώνα από το οποίο προέρχεται, επειδή μέσα του κλίνει τη γεύση και την οσμή του αέρα, του βουνού, της θάλασσας αλλά και του εδάφους από εκείνο το σημείο της γης που κληρονομήσαμε αλλά και θα αφήσουμε κληρονομιά στα παιδιά μας. Ίσως αυτός είναι ένας από τους λόγους όπου το ελαιόλαδο είναι τόσο συνδεδεμένο με το τόπο που παράγεται.
Καλή ελαιοκομική περίοδο και καλοφάγωτο το ελαιόλαδό μας !
Δημήτρης Ρουκάς M.Sc.
Τεχν. Γεωπόνος Επιστημονικός Συνεργάτης Π.Ε. Πιερίας
