Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2017

Διάστημα 2017: Εκτόξευση του πρώτου δορυφόρου «Made in Greece», τίτλοι τέλους για το Cassini και άλλες εξελίξεις



Μπορεί οι λέξεις «Ελλάδα» και «Διάστημα» να μη βρίσκονται συχνά στην ίδια πρόταση,
ωστόσο το 2017 έχει σημασία για τη χώρα μας, καθώς στις 17 Μαρτίου είναι προγραμματισμένο να εκτοξευθεί από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στο Διάστημα ο UPSat, ο πρώτος δορυφόρος που φτιάχτηκε στην Ελλάδα- δημιούργημα του Πανεπιστημίου Πατρών και του Libre Space Foundation. Σημειώνεται πως το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε εκτόξευση στις 30 Δεκεμβρίου.
Είναι ένας νανοδορυφόρος με διαστάσεις 20 cm x 10cm x 10cm, σύμφωνα με τις προδιαγραφές δορυφόρων κατηγορίας «cubesat» μεγέθους 2U. Τα cubesats συχνά τίθενται σε τροχιά από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ή ως δευτερεύον φορτίο από άλλες τροχιακές αποστολές μεγαλύτερων δορυφόρων. Ο στόχος της αποστολής QB50, στην οποία ο UPSat συμμετέχει, είναι να δημιουργηθεί ένα δίκτυο από πενήντα cubesats για να μελετήσει τα κατώτερα στρώματα της θερμόσφαιρας, τα οποία είναι τα λιγότερο μελετημένα τμήματα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως πρόσφατα η χώρα μας εντάχθηκε ξανά στα προαιρετικά προγράμματα της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- EOΔ), μετά από απουσία τριών ετών, με επένδυση 8,2 εκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη τριετία, ύστερα από από επιτυχή προσπάθεια του υπουργείου Παιδείας για την εξεύρεση των σχετικών κονδυλίων. Η απόφαση αυτή χαιρετίστηκε από την ESA.
dragon spacex
Από εκεί και πέρα, σε διεθνές επίπεδο, το 2017 προοριζόταν να αποτελέσει το έτος που θα σήμαινε την ανάκτηση των δυνατοτήτων της NASA για επανδρωμένες αποστολές στο Διάστημα, χάρη στις παρθενικές πτήσεις επανδρωμένης κάψουλας Dragon της SpaceX και του CST-100 Starliner της Boeing, που θα έδιναν ξανά στην αμερικανική διαστημική υπηρεσία τη δυνατότητα να στέλνει αστροναύτες μόνη της στο Διάστημα (αυτή τη στιγμή νοικιάζει θέσεις σε πτήσεις ρωσικών Σογιούζ). Ωστόσο, η SpaceX- που είχε «αναποδιές» μέσα στο 2016- αναγκάστηκε να αλλάξει το χρονοδιάγραμμα, με την εκτόξευση να αναβάλλεται για το 2018, ενώ αντίστοιχα έχουν πάει στο 2018 και οι ημερομηνίες για την Boeing. Σημειώνεται ακόμη πως τον Φεβρουάριο του 2017 θα λάβει χώρα επίσης η τελευταία εκτόξευση του Soyuz-U, ενός ρωσικού πυραύλου- πραγματικού «βετεράνου του Διαστήματος», ο οποίος θα φέρει φορτηγό διαστημόπλοιο Progress με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Βεβαίως, στον αντίποδα, μέσα στο 2017 σκοπεύει η SpaceX να δοκιμάσει τον ισχυρότερο πύραυλό της - τον γιγαντιαίο Falcon Heavy, με τον οποίο επιδιώκει να φέρει επανάσταση στον χώρο των εκτοξεύσεων «βαρέων βαρών».
Μεταξύ των γεγονότων ενδιαφέροντος για το Διάστημα το 2017, περιλαμβάνεται ένα επιδιωκόμενο ρεκόρ από την ινδική διαστημική υπηρεσία, ISRO, η οποία σκοπεύει να εκτοξεύσει «με τη μία» 83 δορυφόρους τον Ιανουάριο, ενώ τον Δεκέμβριο – πάλι σε μία εκτόξευση- θα αποστείλει τρία ρόβερ στη Σελήνη: Δύο ιαπωνικά και ένα της Team Indus (ιδιωτική αποστολή). Επίσης, μέσα στο επερχόμενο έτος αναμένεται να λάβει χώρα η κινεζική αποστολή Chang'e 5, για τη λήψη δειγμάτων από τη Σελήνη.
cassini
Κλείνοντας, το 2017 θα είναι το έτος κατά το οποίο θα «πέσει η αυλαία» για την αποστολή Cassini της NASA, μετά από περίπου 20 χρόνια στο Διάστημα: Μετά από μια σειρά από 22 «βουτιές» ανάμεσα στον Κρόνο και στα δαχτυλίδια του, το Cassini θα εφορμήσει στην άνω ατμόσφαιρα του αερίου γίγαντα, όπου θα καεί σαν μετεωρίτης, συλλέγοντας πολύτιμα δεδομένα (πολύ πέρα από αυτά που περίμεναν οι σχεδιαστές του) και δίνοντας τέλος σε μια πραγματικά επική αποστολή.