Δευτέρα 13 Μαρτίου 2017

Τουριστικές επενδύσεις άνευ πλαισίου

Μια απόφαση με άγνωστες, ενδεχομένως σοβαρές, συνέπειες στην αδειοδότηση τουριστικών επενδύσεων στη χώρα μας έλαβε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το
ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο «έσβησε» και το πρώτο ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό, το οποίο είχε επανέλθει αυτόματα σε ισχύ από το 2015, όταν ακυρώθηκε από το ΣτΕ το δεύτερο ειδικό χωροταξικό. Ετσι, η χωροθέτηση τουριστικών εγκαταστάσεων εις το εξής θα εξαρτάται από τη συνάφειά τους με τα Περιφερειακά Χωροταξικά, η οποία δεν είναι δεδομένη, καθώς τα πλαίσια ανάγονται… στο μακρινό πλέον 2003.
Η απόφαση (519/17) του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ αφορά προσφυγή που είχαν καταθέσει έξι ΜΚΟ (Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ορνιθολογική Εταιρεία, «Αρκτούρος», «Αρχέλων», «Καλλιστώ») το 2009, ενάντια στο πρώτο ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό (το οποίο θεσπίστηκε την ίδια χρονιά). Η έκδοση απόφασης είχε αναβληθεί, καθώς το 2013 το υπουργείο Περιβάλλοντος θέσπισε δεύτερο ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό, το οποίο προσεβλήθη και αυτό ενώπιον του ΣτΕ.
Τελικά, το δεύτερο πλαίσιο ακυρώθηκε από την Ολομέλεια του ΣτΕ το 2015, καθώς δεν είχε τηρηθεί η νόμιμη διαδικασία για την έγκρισή του. Αυτομάτως λοιπόν είχε επανέλθει σε ισχύ το πρώτο πλαίσιο, του 2009. Με τη νέα απόφαση το Ε΄ Τμήμα έκρινε ότι δεν μπορεί το παλαιό πλαίσιο να θεωρηθεί ότι βρίσκεται σε ισχύ. Σύμφωνα με το σκεπτικό, η πολιτεία είχε το 2013 αναθεωρήσει το παλιό πλαίσιο επειδή ήταν παρωχημένο και συνεπώς, ως τέτοιο, δεν μπορεί να επανέλθει. Αντ’ αυτού, «μετά την ακύρωση του νεότερου πλαισίου και μέχρι την έγκριση νέου που πρέπει πάντως να προχωρήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα, εξακολουθεί να είναι δυνατή η ανάπτυξη της τουριστικής δραστηριότητας στη χώρα με βάση τις προβλέψεις που τυχόν υπάρχουν σε υφιστάμενα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια καθώς και τα κατωτέρου ιεραρχικώς επιπέδου σχεδιασμού».
Τι σημαίνει αυτό; Οτι κάθε νέα μεγάλη τουριστική επένδυση θα πρέπει για να αδειοδοτηθεί και να είναι σε συμφωνία με τα περιφερειακά πλαίσια (τα χωροταξικά πλαίσια που ορίζουν χωρικά τις κατευθύνσεις ανάπτυξης σε κάθε περιφέρεια). Τα οποία όμως είχαν θεσπιστεί το 2003 και ως εκ τούτου έχουν «μείνει πίσω» από πλευράς νομοθεσίας (λ.χ. δεν υπήρχαν τότε διάφορα μοντέλα τουριστικών αναπτύξεων που έχουν εν τω μεταξύ θεσπιστεί), αλλά και ουσίας, καθώς μεσολάβησαν 14 χρόνια. Να σημειωθεί ότι τα νέα περιφερειακά χωροταξικά είναι έτοιμα εδώ και 1-2 χρόνια, αλλά το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει προχωρήσει στη θέσπισή τους με κίνδυνο να απαξιωθούν.
Η απόφαση του ΣτΕ, πάντως, έχει και μια ασυνήθιστη για το ανώτατο δικαστήριο απόχρωση. Προκειμένου να υποστηρίξει την ακύρωση του πρώτου πλαισίου, δείχνει να συντάσσεται με τους λόγους για τους οποίους το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε αποφασίσει την αναθεώρησή του το 2013 (άρα και με τις κατευθύνσεις του δεύτερου πλαισίου).